Ζούμε
συνεχώς μέσα σε ένα μύθο που κατατρώγει κάθε υγιή και ανεξάρτητη σκέψη.
Διαβάζοντας κανείς ό,τι έχει σχέση με την
προϊστορική περίοδο, πάντως όχι πριν τους ή τον κατακλυσμό, διαπιστώνει πως ο
μύθος δεν κάνει κάτι περισσότερο από το να αναγεννάται και να περιφέρεται ανά τους αιώνες με διαφορετικές χλαμύδες και μορφολογικές παρουσίες.
Σύμφωνα με τους ιστορικούς η πρώτη
καταγεγραμμένη ιστορία σε σφηνοειδή γραφή, ήταν ο πολιτισμός των
Σουμερίων. Στους λαούς της Μεσοποταμίας συνέβαινε
ό,τι και στη γνωστή μας Ελλάδα. Είχαν
αναπτυχθεί πόλεις - κράτη, όπως ως παράδειγμα η πλέον γνωστή σε μας, Βαβυλώνα.
Στους Ασσύριους, μετά την κατάκτηση των λαών της Μεσοποταμίας, που
παρουσίαζαν συνεχή και αδιάκοπη ανάπτυξη μέχρι τότε , παρά τις πτώσεις των βασιλείων τους,
με την αίγλη των πολιτισμών τους να παραμένει αναλλοίωτη, τους γεννάται η
επιθυμία της καταγραφής όλων των εθίμων και δοξασιών των λαών της γης αυτής, με
αποκορύφωμα την τεράστια βιβλιοθήκη στο παλάτι του Ασσουρμπαντιπάλ. Έκτοτε η ανθρώπινη ζωή και μετά την
μετανάστευση των Χαλδαίων και Σημιτών από την Βαβυλώνα, δεν ζει παρά συνεχώς
μέσα σ’ ένα συνεχή μεταβαλλόμενο και ανακυκλούμενο μύθο. Έναν μύθο που τον
αποτυπώνει σε κάθε έκφραση ζωής, ανά χιλιετηρίδες. Είτε μέσω τέχνης , είτε θεοσοφικών αντιλήψεων
είτε κοινωνικο-πολιτικών αντιλήψεων και δομών , σε σημείο που κατατρώγουν κάθε
πνευματική ανέλιξη.
Από την
μυθολογία του Ενούμα Έλις, το έπος του ΓΙΛΓΑΜΕΣ και εντεύθεν, η ανθρωπότητα ζει
τον μύθο της εναλλαγής των θεοτήτων, όπου γίνεται η αντικατάσταση προηγούμενων
θεών από νεώτερους, που κατά κάποιο τρόπο προήλθαν από τους προηγούμενους, πάνω
στους οποίους επιβλήθηκαν. Σύμφωνα με το
έπος υπήρχαν δύο θεότητες που δέσποζαν στις δοξασίες.. , οι δύο ωκεανοί : ο
πρώτος ήταν αρσενικός και το όνομα του ήταν Αμπσού (πολύ πιθανές οι συγγένειες
με την ελληνική λέξη "άβυσσος"). Αυτός ήταν ο "ωκεανός των
γλυκών νερών", όπως χαρακτηρίζεται στις πλάκες που έχουν χαραχθεί σε
σφηνοειδή γραφή, που ήρθαν στο φως από τις αλλεπάλληλες αρχαιολογικές ανασκαφές
στην ευρύτερη περιοχή της Μεσοποταμίας. Ο δεύτερος ωκεανός ήταν θηλυκός και
ονομαζόταν Τιαμάτ. Χαρακτηρίζεται ως ο "ωκεανός των αλμυρών νερών".
Ακόμη, η Τιαμάτ προσδιορίζει πέρα από το προηγούμενο και μια γεω-κοσμολογική κατάσταση
πολύ κοντά προς το ελληνικό ησιόδειο Χάος. Όταν λοιπόν ο Αμπσού και η Τιαμάτ, ή
με άλλα λόγια η Άβυσσος και το Χάος, έσμιξαν ερωτικά τις τρομερές συμπαντικές
ενέργειές τους, γεννήθηκαν οι πρώτοι θεοί που κοσμούν το Βαβυλωνιακό πάνθεον,
οι οποίοι αργότερα -ένα σταθερό θέμα που συναντάμε σε πολλές μυθολογίες- θα
συγκρούονταν με τους θεούς που σηματοδοτούσαν την προτέρα συμπαντική εξουσία.
Με
το έπος γεννάται ένα πάνθεον θεοτήτων, όπως ακριβώς και με τους Ολύμπιους
θεούς. Πρώτος ο Ανού. Ο θεός του ουρανού.
Ο Ανού, λοιπόν, ήταν ο πρωτότοκος θεός της νέας
δυναστείας και ο ίδιος εγέννησε "κατ' εικόνα" του τον θεό
Νουντιμμούντ ή αλλιώς Έα και Έα-Ωάννες, θεό της γης και των νερών, και ακόμη,
της σοφίας και της γνώσης των ουρανίων και των γηίνων πραγμάτων. Ο Έα, καλείται
επίσης στην σουμεριακή γλώσσα και ως Ενκί.
Η
ποιητικότητα και η λυρικότητα του έργου, όπως και το έπος του Γιλγαμές είναι
ανεπανάληπτη. Αρχινά με την διαμάχη των παλαιών θεών με τους νεώτερους για
την επικράτησή τους, με όχι επιτυχή έκβαση για τους δεύτερους. Η μόνη εναπομείνασα λύση των
νεώτερων για να επικρατήσουν ήταν ο θεός Μαρντούκ, υιός του Έα. Το
"Ενούμα Έλις" περιγράφει ως εξής την φοβερή μάχη : Ο Μαρντούκ μαζί με
το τόξο και τα βέλη του χρησιμοποίησε ακόμη, ως όπλο, ένα "δίχτυ των
ανέμων" στερεωμένο στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Ακόμη, προκάλεσε το
ξέσπασμα επτά ανεμοστρόβιλων και ο ίδιος ντυμένος με θώρακα που έβγαζε φλόγες
ανέβηκε στο καλούμενο ως "άρμα της θύελλας", ξεκινώντας έτσι την
επίθεση εναντίον της Τιαμάτ που είχε συναχθεί μαζί με πλήθος βοηθητικών
θεοτήτων για να αντιμετωπίσει τον γιο του Έα. Η θεά του Χάους άνοιξε το
τεράστιο στόμα της για να καταπιεί τον Μαρντούκ, ο οποίος όμως την πρόλαβε με
τα βέλη του και ακόμη, με μια σαρωτική κίνηση, τύλιξε την Τιαμάτ και τους
πολεμιστές της με το αχανές δίχτυ του, που κάλυπτε τα τέσσερα σημεία του
ορίζοντα. Ο Κινγκού, ο θεός και σύμμαχος της Τιαμάτ, που είχε την αποστολή να
φυλάει τους "πίνακες της μοίρας", εξουδετερώθηκε από τον Μαρντούκ, ο
οποίος, έχοντας πλέον ο ίδιος τους πολύτιμους αυτούς πίνακες, θα αποκτούσε την
μεγαλύτερη εξουσία ανάμεσα στους θεούς (εδώ μου ταιριάζει ο Μωϋσής) . Ο δε Κινγκού χρησιμοποιήθηκε αργότερα
ως "πρώτη ύλη" για την δημιουργία του ανθρώπου, με παρόμοιο τρόπο που
η σκοτωμένη πλέον Τιαμάτ έγινε η "πρώτη ύλη" για την δημιουργία του
έναστρου στερεώματος και της γης, όταν ο Μαρντούκ τεμάχισε το πτώμα της και με
τα κομμάτια της θεάς του Χάους, έφτιαξε τον ορατό από τους θνητούς κόσμο.
Στο έπος περιλαμβάνεται και η ιστορία της Ιναννά ή Ιστάρ ή Αστάρτη που αποφάσισε να
κατέβει στον κάτω κόσμο όπου επικρατούσαν οι τρομεροί δικαστές Αννουνάκι, για
να σώσει τον αγαπημένο της Ντουμμουζί (βοσκός όπως ο Άβελ της βίβλου), η
ανάσταση του οποίου συμβολίζει την ανανέωση της βλάστησης κατά την άνοιξη μετά
το τέλος του χειμώνα. Προσωπικά την
υπόθεση την συνδυάζω με αυτήν την Δήμητρας και της Περσεφόνης. Είχε δώσει από πριν εντολή στους υπηρέτες της να
στείλουν βοήθεια, άμα δεν παρουσιαζόταν μέσα σε τρεις μέρες !!!
Όμως
την θεά την ερωτεύθηκε ακόμα ένας μετά την σωτηρία της από τους φοβερούς Αννουνάκι,
ο Ενκιμντού (αγρότης όπως ο Κάιν) !! Οι δύο ερωτευμένοι αντίπαλοι, παλεύουν στην ποδιά της Ιναννά,
για την κατάκτηση τής καρδιάς της, αφού η ίδια συμβόλιζε την θεά του έρωτα και του πολέμου επίσης.
Αυτήν την διαμάχη την συνταιριάζουν με την διαμάχη του Κάιν και Άβελ, αλλά με
διαφορετικό τέλος. Ενώ ο Ενκιμντού έβλεπε
πως δεν τα κατάφερνε στην μάχη με τον Ντουμμουζί, ο πρώτος δωροδοκεί τον δεύτερο
για να αποχωρήσει. Η Ιναννά όμως βλέποντας
την τροπή της μάχης, απεφάσισε πως προτιμά την αγνή καρδιά του Ντουμουζί,
αφήνοντας σε πλήρη απογοήτευση τον αντίπαλο εραστή.
Κατά τους λαούς της Μεσοποταμίας ο άνθρωπος δημιουργήθηκε
για έναν και μόνον λόγο : να υπηρετεί τους θεούς (!!!!). Στο έπος του Γιλγαμές όμως θα δούμε ότι θεοί
και άνθρωποι συνυπάρχουν και συνεργάζονται κλιμακωτά. Ο πρώτος στην τάξη θεός, ο Έας, θεός της σοφίας,
της ιατρικής και της μαγείας, διδάσκει στους ανθρώπους γραφή, νόμους και γνώση,
αστρολογία, αρχιτεκτονική κ.α.
Στην αρχιτεκτονική γνωστοί είναι οι ναοί ζικκουράτ. Οι
ναοί αυτοί είναι άλλοτε τετράγωνοι, άλλοτε ορθογώνιοι ή στρογγυλοί. Η ανάβαση σ' αυτούς γινόταν μέσω καθέτων
σκαλοπατιών που βρισκόταν στην μια πλευρά του όλου κτίσματος, ή μέσω
κεκλιμένης ελικοειδούς σειράς σκαλοπατιών πέριξ όλου του ναού. Λέγεται πως ως πρότυπο για την περιγραφή
του πύργου της Βαβέλ στην Παλαιά Διαθήκη, χρησίμευσε ο περίφημος πύργος
Ε-τεμενάνκι, που κείτονταν στην βόρεια πλευρά του ναού Ε-σάγιλλα (θεά του κάτω
κόσμου, ο Άδης) στην πόλη της Βαβυλώνος και ο οποίος είχε κτιστεί προς τιμήν
του θεού Μαρντούκ. Τα ερείπια του πύργου Ε-τεμενάνκι αποκαλύφθηκαν, μετά από
μια σειρά αρχαιολογικών ανασκαφών, το 1913. Ήταν 91 μέτρα ύψος, καθώς και το μήκος της κάθε πλευράς στην βάση !! Στο νότιο μέρος του πύργου υπήρχε
μια μεγαλειώδης κλίμακα ανάβασης που προοριζόταν για τους ιερείς, ενώ υπήρχαν
επίσης και μικρότερες πλάγιες κλίμακες προοριζόμενες για τον λαό. Ο Έλληνας
ιστορικός Ηρόδοτος που είχε επισκεφθεί ως περιηγητής την Βαβυλώνα, περιγράφει
τον Ε-τεμενάνκι ως "χαλκόπυλον ιερόν του Διός-Βήλου", δηλαδή, ιερό
του Μαρντούκ, μιας και ο τελευταίος ταυτιζόταν από τους Βαβυλωνίους τόσο με τον
πλανήτη Δία, όσο και με τον ομώνυμο θεό των Ελλήνων, ενώ "Βήλος"
(Bκl) ήταν μία από τις προσωνυμίες του Μαρντούκ.
Ο
πύργος – ναός του Μαρντούκ στοίχειωσε μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας, αν όχι όλη,
μέχρι σήμερα, αναγεννημένος μέσω του πύργου της Βαβέλ. Αξίζει να σημειωθεί,
πως η φιλοσοφία της αρχιτεκτονικής ενός ζικκουράτ υπαγορευόταν από την
καθοριστική σχέση μακρόκοσμου-μικρόκοσμου. Το ζικκουράτ ώφειλε να είναι, πάνω
απ' όλα, μια μικρογραφία-αναπαράσταση του σύμπαντος, όπως το συνελάμβαναν με
την δύναμη του νου τους οι σοφοί Βαβυλώνιοι.
Ο
πύργος έγινε θέμα ελαιογραφιών του Πήτερ Μπρέγκελ, στους οποίους αποδίδεται αποκαλυπτικά, η
αποτυχία του οικοδομήματος, εξ αιτίας αρχιτεκτονικού λάθους, παρά σε θεϊκή
παρέμβαση ! Απεικονίζει στέρεες επίπεδες
ομόκεντρες σειρές στύλων, που με καλλίτερη παρατήρηση δεν είναι πραγματικά
οριζόντιες. Δείχνει μάλλον μια σπειροειδή
ανάβαση. Ίσως εκεί να βρίσκεται το κλειδί της αποτυχίας. Οι αψίδες είναι κτισμένες
οριζόντιες, επομένως κάποιες απ’ αυτές γκρεμίζονται λόγω αστάθεια, στην κεκλειμένη ανάβαση. Ένα αποτυχημένο στατικά οικοδόμημα, με ελλειπή οικοδόμηση του κάτω μέρους και των θεμελίων, αποτελεί
σύμβολο ασύστολης πνευματικής σύγχυσης.
Πως λοιπόν το δαιμόνιο μυαλό του ανθρώπου να μην
βάλει δίπλα δίπλα τα δύο οικήματα : της Ε.Ε με την Βαβέλ ;; Πως να μην πλάσει θεωρίες συνωμοσίας, μέσω ανακυκλούμενων θρησκοληψιών ;; που γιατί όχι να μην διαιωνίζονται δαιμονοποιημένες από συγκεκριμένες προτροπές ;; Είναι λογικό ή παράλογο ;; Και αν είναι κάτι απ' αυτά, πόσο είναι ;; Για την θεωρία μπορείτε να επισκεφθείτε το 1greek
Το
έπος περιλαμβάνει λίγο απ’ όλα. Ταύρους, ανθρωπόψαρες οντότητες (ανθρώπινο σώμα
με κεφάλι ψαριού), φίδια, κέρατα. Πλούσια η φαντασία των μύθων, δύσκολα να
ανακαλύψεις που και αν κρύβεται κάποια δόση αλήθειας. Παράδειγμα για τους Αννουνάκι,
διάβαζα πως για να τιμωρήσουν την ανθρωπότητα, έστελναν πύρινες φλόγες που
ανάβλυζαν από τα έγκατα της γής !! Λέτε
να είχαν σχέση με τα ηφαίστεια ;;;
Κλείνοντας την περίληψη του έπους, ο
Ενκιντού έγινε ο στενός - κολλητός φίλος του βασιλιά Γιλγαμές, αφού πρώτα είχε
προηγηθεί πάλη μεταξύ τους, υπαιτιότητα του πρώτου. Ο Γιλγαμές θαύμασε τον ηρωϊσμό
του Ενκιντού και έκτοτε έγιναν αχώριστοι, έως που τους χώρισε ο θάνατος, για
να αναγκάσει τον Γιλγαμές να αναζητήσει το μυστικό της αθανασίας, θεωρώντας τον θάνατο ως βαριά
τιμωρία – μοίρα – παγίδα και συνέπεια για το ανθρώπινο είδος. Έφτασε λίγο πριν την αποκτήσει, μετά από πολλές περιπέτειες, όμως την έχασε
γιατί τον πήρε ο ύπνος. Όπως επίσης έχασε και το «φυτό της αιώνιας νιότης» (σε σχήμα ρόδου) που είχε
πάρει ως αντάλλαγμα , εξ αιτίας ενός φιδιού που το έφαγε, όταν είχε σταματήσει
σε ένα πηγάδι για να πλυθεί.
Ασπασία
ΥΣ : δεν έχουν ομοιότητα οι Ζικκουράτ και με τους ναούς των Μάγια επίσης ;;
ΥΣ : δεν έχουν ομοιότητα οι Ζικκουράτ και με τους ναούς των Μάγια επίσης ;;
Για περισσότερα σχετικά με το έπος στο http://oasigr.5.forumer.com/a/_post1451.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου