Θαλασσοπόροι οι Νεάντερταλ «όργωναν» τη Μεσόγειο
Του Τάσου Σαραντή
sarantis@pegasus.gr
Οι Νεάντερταλ, είχαν αναπτύξει στη Μεσόγειο μια ναυτική παράδοση
δεκάδων χιλιάδων ετών, πολύ πριν οι σύγχρονοι άνθρωποι (homo sapiens)
κάνουν την εμφάνισή τους και τολμήσουν να ανοιχτούν στις θάλασσες, όπως
προκύπτει από μελέτη Ελλήνων επιστημόνων. Οι ερευνητές του Εργαστηρίου
Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του πανεπιστημίου της
Πάτρας, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιώργο Φερεντίνο, που δημοσίευσαν τη
σχετική μελέτη στο διεθνές αρχαιολογικό περιοδικό «Journal of
Archaeological Science», εκτιμούν ότι οι Νεάντερταλ ζούσαν πέριξ της
Μεσογείου πριν από 300.000 χρόνια και κάποια στιγμή άρχισαν να τη
διασχίζουν με τα αγνώστου είδους πλεούμενά τους.
Ευρήματα
Ευρήματα από Νεάντερταλ έχουν βρεθεί σε διάφορα σημεία στην ενδοχώρα της Ελλάδας, καθώς επίσης σε διάφορα νησιά, ιδίως του Ιονίου (Λευκάδα, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά). Αυτό σημαίνει είτε ότι κάποτε αυτά τα νησιά δεν ήταν νησιά και συνδέονταν με την ηπειρωτική χώρα, είτε με κάποιο τρόπο, κωπηλατώντας ή κολυμπώντας, οι Νεάντερταλ έφθασαν εκεί.
Ευρήματα από Νεάντερταλ έχουν βρεθεί σε διάφορα σημεία στην ενδοχώρα της Ελλάδας, καθώς επίσης σε διάφορα νησιά, ιδίως του Ιονίου (Λευκάδα, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά). Αυτό σημαίνει είτε ότι κάποτε αυτά τα νησιά δεν ήταν νησιά και συνδέονταν με την ηπειρωτική χώρα, είτε με κάποιο τρόπο, κωπηλατώντας ή κολυμπώντας, οι Νεάντερταλ έφθασαν εκεί.
Ο κ. Φερεντίνος πιστεύει ότι συνέβη το δεύτερο, δηλαδή οι Νεάντερταλ
έφθασαν μάλλον με κάποιο πρωτόγονο πλοιάριο ή άλλο πλεούμενο, καθώς τα
νησιά του Ιονίου (πλην της Λευκάδας) ήταν αποκομμένα από την ενδοχώρα,
τουλάχιστον την εποχή που χρονολογούνται τα εργαλεία, τα οποία βρέθηκαν
στο έδαφός τους. Τα ταξίδια αυτά εκτιμάται ότι έλαβαν χώρα πριν από
110.000 έως 35.000 χρόνια, στη διάρκεια της Μέσης Παλαιολιθικής
περιόδου. Σύμφωνα με τους Ελληνες ερευνητές, πριν από 100.000 χρόνια το
επίπεδο της Μεσογείου ήταν 120 μέτρα χαμηλότερο από ό,τι είναι σήμερα,
γιατί δεν είχαν ακόμα λιώσει οι παγετώνες για να αυξηθεί η στάθμη της
θάλασσας.
Ετσι, εκτιμάται ότι το μέσο βάθος της θάλασσας γύρω από τα νησιά του
Ιονίου πρέπει να ήταν γύρω στα 180 μέτρα, αφού σήμερα είναι περίπου 300
μέτρα. Το θαλασσινό ταξίδι από την ηπειρωτική Ελλάδα θα ήταν της τάξης
των πέντε έως 12 χιλιομέτρων.
Εργαλεία
Το 2008, ο Τόμας Στράσερ του αμερικανικού Κολεγίου «Πρόβιντενς» του Ρόουντ Αϊλαντ βρήκε παρόμοια λίθινα εργαλεία στην Κρήτη, που χρονολογούνται, όπως υποστηρίζει, προ 130.000 ετών. Με δεδομένο ότι η Κρήτη είναι νησί εδώ και περίπου πέντε εκατομμύρια χρόνια και η απόσταση από την κοντινότερη στεριά είναι γύρω στα 40 χιλιόμετρα, δεν αποκλείεται οι Νεάντερταλ να ήταν πολύ πιο τολμηροί θαλασσοπόροι σε σχέση με τα ταξίδια τους στο Ιόνιο.
Το 2008, ο Τόμας Στράσερ του αμερικανικού Κολεγίου «Πρόβιντενς» του Ρόουντ Αϊλαντ βρήκε παρόμοια λίθινα εργαλεία στην Κρήτη, που χρονολογούνται, όπως υποστηρίζει, προ 130.000 ετών. Με δεδομένο ότι η Κρήτη είναι νησί εδώ και περίπου πέντε εκατομμύρια χρόνια και η απόσταση από την κοντινότερη στεριά είναι γύρω στα 40 χιλιόμετρα, δεν αποκλείεται οι Νεάντερταλ να ήταν πολύ πιο τολμηροί θαλασσοπόροι σε σχέση με τα ταξίδια τους στο Ιόνιο.
Ο Στράσερ υποστηρίζει και αυτός ότι οι Νεάντερταλ είχαν αναπτύξει
ναυτική παράδοση πολύ πριν τους σύγχρονους ανθρώπους, τουλάχιστον στην
Μεσόγειο. Επιμένει ότι αξιοποιούσαν τη θάλασσα πολύ περισσότερο από ό,τι
υποψιάζονται έως τώρα οι επιστήμονες, όμως αυτές οι εκτιμήσεις δεν
έχουν ακόμα αποδειχτεί. Εξάλλου, θα είναι αδύνατο να βρεθεί στο βυθό της
Μεσογείου ένα τόσο αρχαίο πλοιάριο, καθώς το ξύλο του θα έχει
εξαφανιστεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου